MERIT ΧΑΕΠΕΥ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΔΝΤ, ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΚΑΙ Ο ΤΡΟΠΟΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΥ.

ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΑΝΑΚΕΙΑ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ;

 

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ιδρύθηκε το 1944, όταν εκπρόσωποι 45 χωρών από όλο τον κόσμο συναντήθηκαν στο Bretton Woods, στο Νιού Χάμσαιρ, στις βορειοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες για να θέσουν ένα πλαίσιο μιας νέας οικονομικής συνεργασίας ελπίζοντας να αποτρέψουν την επανάληψη μιας κρίσης τόσο σοβαρής όσο εκείνη της Μεγάλης Ύφεσης της δεκαετίας του 1930. The IMF came into formal existence in December 1945, when its first 29 member countries signed its Articles of Agreement .Το ΔΝΤ τέθηκε σε επίσημη λειτουργία το Δεκέμβριο του 1945, όταν 29 χώρες μέλη της, υπέγραψαν την ιδρυτική του συμφωνία. It began operations on March 1, 1947. Άρχισε να λειτουργεί στις 1 Μαρτίου του 1947. Later that year, France became the first country to borrow from the IMF. Αργότερα εκείνο το έτος, η Γαλλία έγινε η πρώτη χώρα που δανείστηκε από το ΔΝΤ.

 

Στόχος του ΔΝΤ είναι να προωθήσει τη νομισματική συνεργασία σε διεθνές επίπεδο, να διευκολύνει την ισορροπημένη ανάπτυξη και το παγκόσμιο εμπόριο, να διασφαλίσει τη σταθερότητα των ισοτιμιών και να παράσχει πόρους στα μέλη του που αντιμετωπίζουν προβλήματα με το ισοζύγιο πληρωμών. Στις υπευθυνότητές του συγκαταλέγονται η Επιτήρηση (νομισματικής πολιτικής), η Τεχνική Υποστήριξη και ο Δανεισμός. The IMF’s membership began to expand in the late 1950s and during the 1960s as many African countries became independent and applied for membership.But the Cold War limited the Fund’s membership, with most countries in the Soviet sphere of influence not joining.Όταν μία χώρα-μέλος του ΔΝΤ αντιμετωπίζει δυσκολίες, έχει τη δυνατότητα να ζητήσει τη βοήθεια του ΔΝΤ, το οποίο της παρέχει δάνεια περιορισμένης διάρκειας τα οποία είναι συνδεδεμένα με συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Για παράδειγμα, το ΔΝΤ μπορεί να απαιτήσει άμεσες αλλαγές στη δημοσιονομική πολιτική της χώρας, ιδιωτικοποίηση δημόσιων επιχειρήσεων, μείωση του δημόσιου τομέα και μέτρα για τη μείωση του πληθωρισμού. Το ΔΝΤ κατά την παροχή τεχνικής υποστήριξης, δανείων και συμβουλών και γενικότερα βοήθειας δίνει μεγάλη έμφαση στη Χρηστή Διακυβέρνηση (Good Governance) και πιο συγκεκριμένα σε θέματα όπως η καταπολέμηση της διαφθοράς, ο περιορισμός της διαπλοκής κλπ. Η προσέγγιση του ΔΝΤ  στην καταπολέμηση της διαφθοράς δίνει έμφαση στην πρόληψη, εστιάζοντας σε μέτρα για την ενίσχυση της διακυβέρνησης. Κάθε χώρα-μέλος λαμβάνει μία επονομαζόμενη «στάθμιση», σύμφωνα με την οποία καθορίζονται οι υποχρεώσεις της συμμετοχής της στο ταμείο του ΔΝΤ (σε χρυσό, συνάλλαγμα και τοπικό νόμισμα), τα δικαιώματα της σε παροχή πιστώσεων, η βαρύτητα της ψήφου, καθώς επίσης το ύψος των πιστώσεων που μπορεί να απαιτήσει. Από το 1969 και μετά ισχύουν τα «Special Drawing Rights» για τη στήριξη του σταθερού συστήματος συναλλαγματικών ισοτιμιών του Bretton Woods. Σύμφωνα με αυτά, ένα κράτος-μέλος έχει το δικαίωμα να αγοράσει συνάλλαγμα, με τη μεσολάβηση του ΔΝΤ με την χρησιμοποίηση «SDR».

 

ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ

 

Σε περίπτωση που αντιμετωπίζουν δυσκολίες χρηματοδότησης του ισοζυγίου πληρωμών οι χώρες μέλη, το ΔΝΤ είναι επίσης ένα ταμείο που μπορεί να αξιοποιηθεί από αυτές για να διευκολυνθεί η αποκατάσταση. Για αυτόν τον σκοπό σχεδιάζεται ένα  πρόγραμμα από τις εθνικές αρχές σε στενή συνεργασία με το ΔΝΤ. Η συνεχιζόμενη οικονομική υποστήριξη είναι προϋπόθεση για την αποτελεσματική εφαρμογή του παρόντος προγράμματος.

 

 

 

ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΔΑΝΕΙΣΜΟΥ

 

Το άρθρο 1 της ιδρυτικής συμφωνίας του ΔΝΤ ορίζει ότι ο σκοπός της δανειοδότησης από το ΔΝΤ είναι «… να δώσει την εμπιστοσύνη των μελών, καθιστώντας τους γενικούς πόρους του Ταμείου προσωρινά στη διάθεσή τους υπό κατάλληλες εγγυήσεις, γεγονός που θα τους παρέχει την ευκαιρία να διορθώσουν ενδεχόμενες κακές ρυθμίσεις στο ισοζύγιο πληρωμών τους χωρίς να καταφύγουν σε μέτρα καταστροφικά για την εθνική ή τη διεθνή ευημερία». Στην πράξη, ο σκοπός του δανεισμού του ΔΝΤ έχει αλλάξει δραματικά από τότε που  δημιουργήθηκε. Με την πάροδο του χρόνου, η οικονομική βοήθεια του ΔΝΤ έχει εξελιχθεί από το να βοηθήσει χώρες που αντιμετωπίζουν τις  βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις του εμπορίου στην αντιμετώπιση της αναδιάρθρωσης του χρέους τους και ενός ευρέος φάσματος προβλημάτων του ισοζυγίου πληρωμών που προκύπτουν από τους κραδασμούς του εμπορίου, τις φυσικές καταστροφές, πολέμους κ.α.

 

Σήμερα, ο δανεισμός μέσω του ΔΝΤ εξυπηρετεί τρεις βασικούς σκοπούς:

 

Πρώτον, την ομαλή προσαρμογή σε διάφορες κρίσεις, βοηθώντας μια χώρα μέλος να αποφύγει μια ανάρμοστη οικονομική προσαρμογή, κάτι που θα ήταν εξαιρετικά δαπανηρό, τόσο για την ίδια τη χώρα και, ενδεχομένως, για άλλες χώρες, μέσω παράπλευρων οικονομικών και χρηματοδοτικών επιπτώσεων

 

Δεύτερον, τα προγράμματα του ΔΝΤ μπορούν να συμβάλουν στην απελευθέρωση άλλων μέσων χρηματοδότησης, δρώντας ως καταλύτης για άλλους δανειστές. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα προγράμματα δανεισμού του ΔΝΤ μπορούν να χρησιμεύσουν ως ένα μήνυμα ότι η χώρα έχει υιοθετήσει ορθές πολιτικές, ενισχύοντας την αξιοπιστία της πολιτικής και την αύξηση της εμπιστοσύνης των επενδυτών.

 

Τρίτον, ο δανεισμός  από το ΔΝΤ μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των κρίσεων. Ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση των προβλημάτων είναι να αντιμετωπιστούν εν τη γενέσει τους, πριν εξελιχθούν σε πλήρη κρίση.

 

ΌΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΔΑΝΕΙΩΝ

 

Όταν μια χώρα-μέλος προσεγγίσει το ΔΝΤ για χρηματοδότηση, μπορεί να βρίσκεται ήδη ή να είναι κοντά σε κατάσταση οικονομικής κρίσης, με το νόμισμα της υπό επίθεση στις αγορές ξένου συναλλάγματος, τα διεθνή αποθεματικά της να εξαντλούνται, την οικονομική δραστηριότητα να βρίσκεται σε στασιμότητα ή πτώση, καθώς και ένα μεγάλο αριθμό των επιχειρήσεων και νοικοκυριών υπό πτώχευση.

 

Το ΔΝΤ έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι οι όροι που συνδέονται με εκταμιεύσεις δανείων από αυτό είναι εστιασμένοι και κατάλληλα προσαρμοσμένοι στις διαφορετικές δυνάμεις των μελών του. Για το σκοπό αυτό, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο συζητά με τη χώρα τις οικονομικές πολιτικές που αναμένεται να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της πιο αποτελεσματικά. Το ΔΝΤ και η κυβέρνηση να συμφωνούν σε ένα πρόγραμμα που αποσκοπεί στην επίτευξη των ειδικών και ποσοτικών στόχων για τη στήριξη του οικονομικού προγράμματος που έχει θεσπιστεί. Για παράδειγμα, η χώρα μπορεί να δεσμευθεί για το δημοσιονομικό της πρόγραμμα ή για αποθέματα ξένου συναλλάγματος.

 

Τα δάνεια καταβάλλονται συνήθως σε διάφορες δόσεις κατά τη διάρκεια ζωής του προγράμματος, με κάθε δόση να εξαρτάται από τους στόχους επιτυγχάνονται. Η κυβέρνηση παρουσιάζει τις λεπτομέρειες του οικονομικού προγράμματος της σε μια “επιστολή προθέσεων” στον διευθύνοντα σύμβουλο του ΔΝΤ. Οι επιστολές μπορούν να αναθεωρηθούν εάν οι συνθήκες αλλάξουν.

 

Για τις χώρες που βρίσκονται σε κρίση, τα δάνεια του ΔΝΤ προβλέπουν συνήθως μόνο ένα μικρό μέρος των πόρων που απαιτούνται για τη χρηματοδότηση του ισοζυγίου πληρωμών τους.

 

ΚΥΡΙΟΙ ΔΑΝΕΙΟΔΟΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ (MAIN LENDING FACILITIES)

 

Α). Stand By Arrangement (SBA). Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί βασικό πρόγραμμα χρηματοδότησης από το 1952. Το πρόγραμμα αυτό χρησιμοποιούν χώρες με καλό οικονομικό παρελθόν. Αν και η χρήση του έχει μειωθεί κατά τα τελευταία χρόνια, έχει παραμείνει το πιο δημοφιλές για την διευκόλυνση χωρών μέσου εισοδήματος που ζητούν οικονομική βοήθεια. Σύμφωνα με αυτό το πρόγραμμα, η χρηματοδότηση παρέχεται για την υποστήριξη της προσαρμογής του ισοζυγίου πληρωμών και εκταμιεύεται τμηματικά με βάση τους όρους που διατυπώνονται στο πρόγραμμα. Τα μεγαλύτερα δάνεια του ΔΝΤ, παραδοσιακά, παρέχονται βάσει SBA.

 

Β). Flexible Credit Line (FCL). Το πρόγραμμα αυτό απευθύνεται σε χώρες με πολύ ισχυρούς οικονομικούς δείκτες, πολιτικές και ιστορικό υλοποίησης πολιτικών. Μετά την έγκρισή του σύμφωνα με προκαθορισμένα κριτήρια, η χώρα-μέλος που λαμβάνει ένα τέτοιο δανειοδοτικό πρόγραμμα μπορεί να αξιοποιήσει το σύνολο των πόρων που της διατίθενται, ανά πάσα στιγμή, καθώς οι εκταμιεύσεις δεν γίνονται σταδιακά και υπό προϋποθέσεις για συμμόρφωση όπως σε ένα παραδοσιακό το πρόγραμμα που υποστηρίζεται από το ΔΝΤ. Μία FCL περιλαμβάνει:

 

  • Διασφάλιση για πρόσβαση σε πόρους του Ταμείου χωρίς επιπλέον όρους και συνθήκες
  • Η έλλειψη των περιορισμών για την ανανέωση της πίστωσης, η οποία κατά την κρίση της χώρας θα μπορούσε να είναι είτε για μια περίοδο έξι μηνών, ή μια περίοδο 12 μηνών
  • Μεγαλύτερη περίοδος αποπληρωμής (3 ¼ έως 5 έτη).

 

Γ). Extended Fund Facility. Το πρόγραμμα αυτό χρησιμοποιείται για να βοηθήσει χώρες-μέλη να αντιμετωπίσουν δυσκολίες στο ισοζύγιο πληρωμών που συνδέονται εν μέρει με διαρθρωτικά προβλήματα. Το πρόγραμμα αυτό μπορεί να διαρκέσει μέχρι να διορθωθούν οι μακροοικονομικές ανισορροπίες της χώρας. Το εν λόγω πρόγραμμα υποστηρίζεται από μια εκτεταμένη συμφωνία που συνήθως περιλαμβάνει μέτρα για τη βελτίωση των αγορών και τον τρόπο λειτουργίας θεσμών, όπως φορολογικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, η ιδιωτικοποίηση των δημοσίων επιχειρήσεων, καθώς και μέτρα που θα  καταστήσουν τις αγορές εργασίας πιο ευέλικτες.

 

Δ). Τέλος το ΔΝΤ προβλέπει επίσης μέτρα Επείγουσας βοήθειας (Emergency Assistnce) προς χώρες προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα του ισοζυγίου πληρωμών που προκαλούνται από θεομηνίες ή στρατιωτικών συγκρούσεων.

 

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ

 

Η ιδέα της ελληνικής προσφυγής στο ΔΝΤ είναι μία ιδιάζουσα περίπτωση, καθώς αποτελεί την πρώτη χώρα της ευρωζώνης που ενδεχομένως θα προσφύγει σε αυτό. Η ελληνική προσφυγή στο ΔΝΤ ξεκίνησε αρχικά ως ένα απίθανο σενάριο το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως ένα διαπραγματευτικό χαρτί προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες παροχής οικονομικής βοήθειας από την Ε.Ε. Στην πορεία βέβαια η στάση αναμονής που επέδειξαν οι ευρωπαίοι εταίροι της Ελλάδας σε συνδυασμό με την υπερβολική χρησιμοποίηση του από την ελληνική πλευρά ως μοχλό πίεσης ανέδειξαν αυτό το σενάριο σε αυτοεκλπηρούμενη προφητεία και ουσιαστικά σε μονόδρομο για την ελληνική πολιτική.

 

Κατ’ αυτόν τρόπο η Ελλάδα στην παρούσα συγκυρία βρίσκεται αντιμέτωπη με τα εξής σενάρια: α. την παροχή συντονισμένης βοήθειας τόσο από το ΔΝΤ όσο και από την Ε.Ε., β. την παροχή συντονισμένης βοήθειας από το ΔΝΤ και την σύναψη διμερών δανείων με συγκεκριμένες χώρες της Ευρωζώνης, μοντέλο που δεν έχει ποτέ στο παρελθόν εφαρμοστεί και γ. την προσφυγή αποκλειστικά στο ΔΝΤ. Σε όλες τις περιπτώσεις θα πρέπει να τονιστεί ότι η Ελλάδα από τη στιγμή που θα δανειστεί από το ΔΝΤ, οι ελεγκτές του θα λαμβάνουν από την κυβέρνηση συνεχώς αναφορές για την εξέλιξη των μεταρρυθμίσεων που έχουν ξεκινήσει αν δεν ζητηθούν και επιπρόσθετες. Σημειώνεται ότι τυχόν προσφυγή στο ΔΝΤ θα πρέπει να θεωρηθεί ως αποτυχία της ευρωπαϊκής οικονομικής και νομισματικής πολιτικής.

 

Σε κάθε από τις παραπάνω περιπτώσεις η παροχή βοήθειας από το ΔΝΤ θα γίνει πιθανότατα μέσω μιας «Stand – By Arrangement» με προϋποθέσεις προσαρμοσμένες στις ιδιαιτερότητες της ελληνικής οικονομίας και στο γεγονός ότι η χώρα χρησιμοποιεί το Ευρώ, χωρίς να αποκλείεται εντελώς το ενδεχόμενο μιας πιο ευέλικτης μορφής χρηματοδότησης. Σε αυτή τη περίπτωση τότε, θα μπορέσει να δανειστεί 10 φορές την ποσόστωσή της στο ΔΝΤ (quota), δηλαδή περίπου 10 δισ. ευρώ. Η ποσόστωση της Ελλάδας στο ΔΝΤ είναι 823 SDRs και αντιστοιχεί σε περίπου 980 εκ ευρώ. Σημειώνεται το ποσό που μπορεί να πάρει η Ελλάδα σαν δάνειο (10 φορές η ποσόστωση της στο ΔΝΤ) στηρίζεται στο γεγονός ότι  οι τελευταίες παρεμβάσεις του ΔΝΤ στην Ουκρανία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία έγιναν με δάνεια 10 φορές μεγαλύτερα της ποσόστωσης τους, ενώ στη Λετονία δόθηκε δάνειο 12 φορές μεγαλύτερο από την ποσόστωση της.

 

 

Στις περιπτώσεις, τώρα, που αποφασιστεί η παροχή συντονισμένης βοήθειας από το ΔΝΤ από τη μία πλευρά και είτε της Ε.Ε. είτε μεμονωμένων χωρών μελών από την Ευρωζώνη από την άλλη, τότε η Ελλάδα θα δανειστεί σε ένα πρότυπο παρόμοιο με εκείνο της Ουγγαρίας. Η Ουγγαρία, ήταν η πρώτη χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που κατέφυγε στον ΔΝΤ τον Οκτώβριο του 2008. Το δάνειο που έλαβε από το ΔΝΤ συνδυάσθηκε με σημαντική βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Παγκόσμια Τράπεζα και ανήλθε συνολικά στα € 21δισ. Από αυτά τα € 21δισ., € 12,5δισ. προέρχονταν από το ΔΝΤ μέσω Stand – By Arrangement, € 6,5δισ. από την Ε.Ε. € 1δισ. από την Παγκόσμια Τράπεζα. Περαιτέρω, από τα € 12,5δισ. του ΔΝΤ τα € 4,9δισ. ήταν άμεσα διαθέσιμα στην Ουγγαρία και οι προϋποθέσεις που τέθηκαν από το ΔΝΤ για την εκταμίευση του υπόλοιπου ποσού αφορούσαν τη μείωση του Δημόσιου Χρέους και τη στήριξη και την αναδιάρθρωση του Τραπεζικού Συστήματος.

 

 

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΟΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ

 

1976

Βρετανία Η κατάρρευση της στερλίνας έναντι του δολαρίου ανάγκασε την βρετανική κυβέρνηση να προχωρήσει στην προσφυγής στο ΔΝΤ. Η Βρετανία ζήτησε δάνειο £ 2,3δισ. Για αυτό το δάνειο το ΔΝΤ απαίτησε επώδυνες περικοπές κρατικών δαπανών.

 

1995

Μεξικό Το ΔΝΤ έδωσε δάνειο $ 30δισ. σε συνεργασία με το υπουργείο οικονομικών των Η.Π.Α. Το αποτέλεσμα των μεταρρυθμίσεων που επέβαλε το ΔΝΤ στο Μεξικό ήταν η μείωση του κατώτατου μισθού κατά 20% και  ο αριθμός των Μεξικανών που ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας να ξεπεράσει το 50%.

 

1997-2002
Ασιατικές χώρες Κατά τη διάρκεια της κρίση στις ασιατικές αγορές το ΔΝΤ έδωσε δάνεια $ 55δισ. στην Κορέα, $ 17δισ. στην Ταϊλάνδη και $ 23δισ. στην Ινδονησία. Τα δάνεια αυτά συνοδεύτηκαν από μέτρα όπως η περικοπή  κρατικών δαπανών, αύξηση επιτοκίων, αναδιάρθρωση του χρηματοοικονομικού συστήματος, ανάκληση αποφάσεων για την προστασία του εμπορίου και η ρευστοποίηση αφερέγγυων επιχειρήσεων.

 

Βραζιλία Η Βραζιλία έλαβε $ 41,5 δισ. το 1998 και άλλα $ 30δισ. το 2002. Το ΔΝΤ έθεσε ως όρο να εμφανίσει η χώρα πλεονασματικό προϋπολογισμό, κάτι που σήμαινε χρόνια περικοπών στις δαπάνες και τις θέσεις εργασίας του δημοσίου.

Αργεντινή Η διαχείριση της κρίσης εκ μέρους του ΔΝΤ θεωρείται αποτυχημένη, κυρίως γιατί επέβαλε τους ίδιους όρους λιτότητας που είχαν χρησιμοποιηθεί και κατά την ασιατική κρίση του 1997. Στα τέλη του 2000 και υπό την απειλή χρεοκοπίας, Η Αργεντινή εξασφάλισε δάνειο $ 40δισ. από το ΔΝΤ. Το 2001 η χώρα δεν αποφεύγει τη χρεοκοπία και το τραπεζικό της σύστημα καταρρέει. Το αποτέλεσμα των όρων του ΔΝΤ ήταν να ακολουθούν τρία χρόνια επώδυνης οικονομικής συρρίκνωσης.

 

2008
Ισλανδία Υπό την απειλή χρεοκοπίας, η Ισλανδία πήρε δάνειο $ 2,4δισ. Το ΔΝΤ επέβαλε σκληρούς όρους, όπως μείωση κατά 10% των δαπανών όλων των υπουργείων και αύξηση των επιτοκίων.

Ουκρανία Η κρίση του 2008, ανάγκασε την Ουκρανία  να συνάψει δάνειο $ 16,5δισ.με  όρους που περιλάμβαναν περικοπές δαπανών και πωλήσεις τραπεζών. Οι όροι του ΔΝΤ δεν τηρήθηκαν και για αυτό πάγωσε η συνεργασία.

 
Ουγγαρία Το ΔΝΤ σε συνεργασία με την Ε.Ε. και την Παγκόσμια Τράπεζα έδωσε στην Ουγγαρία $ 25δισ. Οι όροι που έθεσε το ΔΝΤ περιελάμβαναν  αυξήσεις επιτοκίων και περικοπές των κρατικών δαπανών.

 
Λευκορωσία Η Λευκορωσία έλαβε δάνειο $ 2,5δισ. συμφώνησε να προχωρήσει στην υποτίμηση του νομίσματος κατά 20% και να παγώσει τους μισθούς.

Λετονία Η Λετονία έλαβε δάνεια με συνεργασία ΔΝΤ και ΕΕ. Από το ΔΝΤ πήρε δάνειο ύψους $ 1,7δισ. Στους όρους του δανείου περιλαμβάνονταν περικοπές δαπανών, μισθών και συντάξεων.

Πακιστάν Το Πακιστάν εξασφάλισε δάνειο 7,6 δισ. δολαρίων. Οι όροι αφορούσαν ιδιωτικοποιήσεις στον τομέα της ενέργειας, μείωση κρατικών δαπανών, αυξήσεις φόρων και τα επιτοκίων.

 

2009
Σερβία Χρειάστηκε δάνειο 3 δισ. ευρώ για να ξεπεράσει την κρίση του 2008. Για να το εξασφαλίσει συμφώνησε σε σκληρούς όρους, όπως η απώλεια του 1/5 των 70.000 θέσεων εργασίας του δημοσίου τομέα και το πάγωμα των μισθών.

Ρουμανία Η Ρουμανία έλαβε δάνειο € 20δισ., το 2009 με όρους λιτότητας που περιελάμβαναν απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, περικοπές μισθών και συντάξεων και αυξήσεις εμμέσων φόρων

Τέλος υπάρχουν άλλες δύο χώρες, η Ρωσία και η Τουρκία, οι οποίες δανείζονται συστηματικά από το ΔΝΤ.

Ρωσία Η Ρωσία έλαβε δάνεια τουλάχιστον $ 20 δισ. από το 1992 έως το 1996. Οι οικονομικές πολιτικές δεν απέδωσαν και την οδήγησαν τελικά στη χρεοκοπία.

Τουρκία Η Τουρκία έχει λάβει δάνεια το 1999, το 2000 και το 2004 ύψους  $ 4 δισ., $ 7,5 δισ. και 10 δισ. το 2004. Το ΔΝΤ και εδώ επέβαλε αυστηρούς όρους και περικοπές κρατικών δαπανών.